Po obejrzeniu w 2014 roku filmu Bogowie byłam pod wrażeniem determinacji lekarzy, prekursorów kardiochirurgii w Polsce. Prof. Marian Zembala wraz z prof. Zbigniewem Religą i prof. Andrzejem Bochenkiem byli twórcami Śląskiego Centrum Chorób Serca w Zabrzu. To oni stali się ojcami polskiej transplantologii.
„Byliśmy szaleńcami, nie bogami. (…)”
Kardiochirurg wykonując zabieg przeszczepu serca podejmuje ogromne ryzyko. Nigdy nie wie, czy przeszczepiony organ podejmie pracę u biorcy. Koniec zabiegu niesie za sobą sporo niepewności. Lekarze kardiochirurdzy swoją pracą dają szanse ciężko chorym ludziom na nowe, normalne życie. Spotkania. Opowieść o wierze w człowieka to książka o ludziach, którzy poświecili swoje zawodowe życie, żeby pomagać chorym. Profesor Marian Zembala jest niekwestionowanym autorytetem w dziedzinie chirurgii i transplantologii. Zaimponował mi swoją postawą i pokorą wobec ratowania ludzkiego życia.
Sukces polskiej kardiochirurgii ma wielu ojców. Przez książkę przewija się wiele nazwisk, uznanych w Polsce i na świecie lekarzy. Ich mentorem był profesor Zbigniew Religa. Dla jednych był szaleńcem, dla innych ostatnią deską ratunku w trudnych przypadkach medycznych. Inspirował, zarażał optymizmem i determinacją. Dzięki niemu nastąpił ogromny rozwój kardiochirurgii i transplantologii w Polsce. Dla Mariana Zembali był przede wszystkim wiernym przyjacielem i uznanym autorytetem medycznym. Zbigniew Religa był prekursorem, który pokazał polskim lekarzom nowe rozwiązania medyczne.
Spotkania. Opowieść o wierze w człowieka to wywiad Dawida Kubiatowskiego z profesorem Zembalą. Książa podzielona jest na rozdziały poświęcone określonym zagadnieniom związanym z polską kardiochirurgią i transplantologią. Profesor Marian Zembala to postać wyjątkowa. Podziwiałam go za jego oddanie. W swojej pracy całą uwagę poświęcał swoim pacjentom.
Książka rozpoczyna się od krótkich dygresji związanych z premierą filmu Bogowie. Profesor opisuje początki swojej kariery u boku Zbigniewa Religi. Dalsze rozdziały przybliżają nam postać Mariana Zembali. Dowiadujemy się co przyczyniło się do jego decyzji o zostanie lekarzem. Profesor w swojej karierze zawodowej wielokrotnie napotykał na trudności stawiane przez przedstawicieli lokalnych władz. Mimo wszystko nie poddał się.
„Kiedy patrzę dzisiaj na swoje palce u rąk, widoczne zmiany zwyrodnieniowe, kiedy czuję ból przy ich zginaniu, to pomimo wszystko odczuwam radość, że te ręce dużo pracowały i nie marnowały czasu. Bóg nie lubi ludzi leniwych. (…)”
Sporo miejsca w książce poświęcone jest historii polskiej kardiochirurgii. Profesor Zembala doświadczenie zbierał w trakcie zagranicznych praktyk, m.in. w Holandii. Lekarz krok po kroku opisuje swoje doświadczenia i kolejne projekty realizowane we współpracy z zagranicznymi placówkami. Autor zgrabnie opisuje życie kardiochirurga od kuchni. Lekarze transplantolodzy poza trudnościami natury medycznej muszą borykać się również z problemami natury moralnej i prawnej. Profesor Zembala przybliża nam szczegóły związane z operacją przeszczepu serca.
Książka wzbogacona została archiwalnymi zdjęciami profesora Zembali, dokumentującymi historię Śląskiego Centrum Chorób Serca w Zabrzu. Czytelnik ma okazje zapoznać się również z najważniejszymi osiągnięciami zabrzańskiej kardiochirurgii i transplantologii w latach 1985-2017. Mamy również okazje dowiedzieć się, jakie najważniejsze projekty badawcze były realizowane w Katedrze i Oddziale Klinicznym Kardiochirurgii, Transplantologii, Chirurgii Naczyniowej i Endowaskularnej SUM 'Śląskiego Centrum Chorób Serca w tych latach. Te osiągnięcia robią wrażenie i trudno przejść obok nich obojętnie. Książka zawiera również zestawienie przewodów doktorskich i habilitacyjnych z zakresu kardiochirurgii i transplantologii pracowników Centrum.
Profesor Marian Zembala jest bardzo ciekawą postacią. Ma na swoim koncie wiele wybitnych osiągnięć, w tym staże w zagranicznych placówkach medycznych. Od 1993 roku jest dyrektorem Śląskiego Centrum Chorób Serca w Zabrzu. Był pierwszym lekarzem , który dokonał w Polsce przeszczepu pojedynczego płuca oraz pierwszym chirurgiem który wykonał zabieg przeszczepu płuco- serca. W 2015 roku pełnił funkcję Ministra Zdrowia.
Profesor Zembala to skromny człowiek, który z pokorą podchodzi do wykonywanej pracy. Czytając o jego osiągnięciach byłam pod wrażeniem. Lista jego dokonań dosłownie nie ma końca. Zaimponował mi swoją empatią. Profesor Zembala to wybitny specjalista, ale przede wszystkim człowiek. Twierdzi, że nie potrafi sam o sobie mówić. Jego osiągniecia mówią za niego. To człowiek, który walczy o życie każdego pacjenta i który stara się tej walki nie przegrać.
„Niestety empatia występuje zdecydowanie za rzadko w naszym codziennym życiu. Paradoks polega jednak na tym, że o empatii nie należy mówić, należy ją pokazywać swoimi decyzjami, zachowaniem, postawą, stosunkiem do innych, a przede wszystkim działaniem. (…)”
Kardiochirurgia to dziedzina wiedzy wymagająca wielu poświęceń. Lekarz transplantolog na co dzień musi borykać się z ogromnym obciążeniem psychicznym związanym z wzięciem odpowiedzialności za zdrowie i życie drugiego człowieka. Nie każdy może sobie z tym poradzić. Profesor Zembala to kompetentny lekarz i wrażliwy człowiek, który pokazał mi ludzkie oblicze medycyny. Książkę czytałam z zapartym tchem. Profesor Zembala to lekarz z powołania, który pokazał mi nowe oblicze medycyny.
Książka jest skonstruowana w sposób ciekawy. Każdy rozdział rozbudowuje naszą wiedzę związaną z rozwojem polskiej kardiochirurgii. Spodobał mi się przejrzysty układ stron i szata graficzna. Kolejne zagadnienia omawiane są prostym, zrozumiałym językiem. Książka będzie idealną pozycją dla tych z was, którzy zainteresowani są historią polskiej kardiochirurgii. Ta pozycja zrobiła na mnie ogromne wrażenie. Polecam!
Za egzemplarz książki dziękuję Wydawnictwu Editio.